22 Eylül 2013 Pazar

Bilim ve ölçme

ial.biyoloji 9.sınıf

Bilim ve Ölçme
Bu derste yapılan tüm ölçümlerin metrik sistemi kullanacak.
Aşağıdaki tabloda standart metrik sistemin uzunluk, ağırlık, hacim, sıcaklık ve birimi gösterir. 

Metric Metrik
Length Uzunluk
meter metre
Weight Ağırlık
gram gram
Volume Hacim
liter litre
Temperature Sıcaklık
degree (Centigrade) derece (santigrat) ,
,

 
 
 
  
Unit Birim
Volume Hacim
kiloliter (kl) kilolitre (kl)
1,000 liters (1 X 10 3 l) 1000 litre (1 X 10 3 l)
liter (l) litre (l)
1 liter 1 litre
milliliter (ml) mililitrelik (ml)
0.001 liter (1 X 10 -3 l), 1cm 3 0.001 litre (1 X 10 -3 l), 1cm 3
microliter (ul) mikrolitrelik (ul)
0.000001 liter (1 X 10 -6 l) 0.000001 litre (1 x 10 -6 l)

Meters, grams, and liters (see the table above) form the basis for larger or smaller units.

 
 
 Metre, gram ve litre (yukarıdaki tabloya bakınız), daha büyük veya daha küçük birimler için temel oluşturur.
 Birimleri, bu önekler kullanılarak adlandırılır:

Kilo      = 1000
Desi    = 1 / 10
Santi   = 1 / 100
Milli     = 1 / 1, 000
Mikro  = 1 / 1, 000,000
Nano  = 1 / 1, 000,000,000

Aşağıdaki tablo metrenin  diğer beş uzunluğa olan bağıntısını gösterir.

Unit Birim
Length Uzunluk
kilometer (km) kilometre (km)
1,000 m (1 X 10 3 m) 1.000 m (1 X 10 3 m)
meter (m) metre (m)
1 m 1 m
centimeter (cm) santimetre (cm)
0.01 m (1 X 10 -2 m) 0,01 m (1 X 10 -2 m)
millimeter (mm) milimetre (mm)
0.001 m (1 X 10 -3 m) 0.001 m (1 X 10 -3 m)
micrometer (um) mikrometre (um)
0.000001 m (1 X 10 -6 m) 0.000001 m (1 X 10 -6 m)
nanometer (nm) nanometre (nm)
0.000000001 m (1 X 10 -9 m) 0.000000001 metre (1 X 10 -9 m)

Notice that each of the units in the table above are related to meters by a multiple of 10. The tables below show similar units based on grams (weight) and liters (volume).

 

 

 

 Aşağıdaki tablolarda, gram (ağırlık) ve litre (hacim) dayalı benzer birimler göstermektedir.
Unit Birim
Weight Ağırlık
metric ton (t) metrik ton (t)
1,000 kg or 1,000,000 g (1 X 10 6 g) 1.000 kg veya 1.000.000 g (1 X 10 6 g)
Kilogram (kg) Kilogram (kg)
1,000 g (1 X 10 3 g) 1.000 g (1 X 10 3 g)
gram (g) gram (g)
1 gram 1 gram
milligram (mg) miligram (mg)
0.001 g (1 X 10 -3 g) 0.001 g (1 X 10 -3 g)
microgram (ug) mikrogram (ug)
0.000001 g (1 X 10 -6 g) 0.000001 g (1 X 10 -6 g)
nanogram (ng) nanogram (ng)
0.000000001 g (1 X 10 -9 g) 0.000000001 g (1 X 10 -9 g)

 
Bir mililitre (ml) Yukarıdaki tabloda Bildirimi bir santimetre küp (1 ml = 1 cc veya cm 3) eşittir.

 Metrik Dönüşümler

 Üstlü yazmak

Örneğin,
sayısı 1.000 'yazmak için ikinci bir yolu, 1 X 10 3 .
10 0      = 1
100      = 1 X 10 2
1000    = 1 X 10 3
10.000 = 1 X 10 4
0.01     = 1 X 10 -2
0.001   = 1 X 10 -3

 Örnekler
256    = 2.56 X 10 2
3287  = 3,287 X 10 3
0.055 = 5.5 X 10 -2

 Üstel, çok büyük veya çok küçük sayılar yazarken yararlıdır.  Örneğin 1,930,000,000,000,000,000 sayısı 1.93 x 10 18 olarak yazmak kolaydır.

Ondalık Nokta

 Metrik dönüşüm ondalık noktadan hareket ettirerek yapılır. Metre gibi büyük bir birimi milimetre gibi  daha küçük bir birime dönüştürürken, ondalık sağa doğru hareket ettirilir.  Daha küçük birimleri büyük birimlere dönüştürürken, ondalık sola doğru hareket ettirilir.  , Ondalık noktasını taşımak için kaç basamak belirlemek için üstleri çıkarmak gerekir.

 
Notice in the table above that one milliliter (ml) equals one cubic centimeter (1 ml = 1 cc or cm 3 ).Büyük (ondalık noktası sola doğru hareket ettirin)

10 3 m kilometre (km), kilogram (kg), kilolitre (kl)
10 0 m metre (m), gram (g), litre (l)
10 -2 santimetre (cm)
10 -3 milimetre (mm) miligram (mg), mililitre (ml)
10 -6 mikrometre (um), mikrogram (ug), mikrolitrelik (ul)
10 -9 nanometre (nm)

Küçük (sağ ondalık noktasını taşımak)

Örnekler
1.570 um uzunluğu cm olarak dönüştürün.
2. 3,6 cm uzunluğu mikrometreye dönüştürün.

  Yuvarlatma

 Örneğin, 0,526     sayısı   yakın değer olarak 0.5 olur. 

 Uzunluk
 Uzunluk ölçümü çalışmaları

3.Küçük plastik bir cetvel kullanarak, standart bir sayfanın genişliği ölçün. 
4.Ölçümü  milimetre  santimetre  ve  metre olarak kaydedin. 
       
5.Hangi ölçüm birim (kilometre, metre, santimetre, milimetre, mikrometre, veya nanometre)  DNA, Protein, Mitokondri, Kan damarları, Bağırsak gibi yapıların uzunluklarını ölçmek için en uygun olurdu?
 

Uzunluk çevrilmesi

 Aşağıdaki dönüşümler yapın.

 6) 1 m             = _____ cm.
 7) 1 cm           = _____ m.
 8) 3.57 mm   = _____ um.
 9) 452 cm     = _____ mm.
 10) 0.04 um    = _____ mm
 11) 37.6 nm    = _____ mm
 12) 52 nm       = _____  Um
 13) 0.05 um    = _____ nm.
 14) 4.3 m        = _____ um
 15) 4206 mm  = _____ cm.
 16) 0,046 mm = _____ nm
 17) 4,8 cm      = _____ um


 Ağırlık dönüşüm

 Aşağıdaki dönüşümler yapın.

 18) 37 g         = _____ mg
 19) 0.047 mg = _____ g
 20) 45,36 g    = _____ kg.

  Hacim
 Hacim dönüşüm

 21) 42 ml       = _____ litre
 22) 27 ul        = _____ litre
 23) 3.6 l         = _____ ml
 24) 1 ml         = _____ ul

 Bazen hacmi kübik santimetre (kısaltılmış cc veya cm 3) kullanılarak ölçülür.  Bir santimetre küp, bir mililitre (1 cc = 1 ml) eşittir.

 25) 27 litre     = _____ cc (veya cm 3)

Sıcaklık Ölçümü

 Aşağıdaki sıcaklık ölçümleri Santigrat (Celsius) şeklinde yapılmalıdır.

 26) Ölçü ve laboratuvar odasında hava sıcaklığı kaydedin.
 27) buzlu su sıcaklığını ölçün ve kaydedin.
 28) kaynar su sıcaklığını ölçün ve kaydedin.

 

18 Eylül 2013 Çarşamba

Bilim ve Biyoloji

ial.biyoloji 9.sınıf

ders notu

Bilim :
İnsanların tarafsız gözlem ve kontrollü deneylerle elde ettikleri düzenli bilgi birikimidir. Bilimin en son gayesi gerçeklere ulaşmak ve bunları özlü konular halinde ortaya koymaktır. Çünkü bilimsel çalışmalarla ortaya çıkan sonuçlar birer kanun olmadıkları sürece daima değişmeye açıktırlar.
Bilimsel bir problem bilim adamının gözlemleriyle ve neden, niçin, nasıl gibi soruların sorulmasıyla ortaya çıkar.
Bilimsel bir problem bilim adamının gözlemleriyle ve neden, niçin, nasıl gibi soruların sorulmasıyla ortaya çıkar.

Bilim insanının özelikleri:
 1. Alanı ile ilgili yeterli bilgi birikimine sahip olmalıdır.
 2. Meraklı ve iyi bir gözlemci olmalıdır.
 3. Sabırlı ve özverili olmalıdır.
 4. Eleştiriye açık olmalıdır.
 5. Ön yargısız olmalı.
6. Otoriteye karşı çıkabilmelidir.

 Bilimsel yöntem:
Doğa olayları hakkında sorulan her soruya "Bilimsel Problem" denir. Bilimsel problemin çözü yoluna  "Bilimsel Yöntem" denir.
Bilimsel yöntemin başlıca özelliği sorular sormak ve yanıtlar aramaktır. Başka bir deyişle "Neden Sonuç" ilişkisini açıklamaktır.
Bilimsel problemin çözülmesi için yapılan çalışmalara "Bilimsel çalışma" denir. Bilimsel çalışma bazı temel basamaklardan oluşur. Bu basamaklara "Bilimsel Yöntem" denir. Bu yönteme uymayan çalışmalar, bilimsel olarak kabul edilmezler.

 Bilimsel yöntem aşamaları:
 1. Gözlem ve deneyler sonucu problemin ortaya konuşu.
2. Problemle ilgili yeterli veri ve bilgilerin toplanması
3. Veri ve bilgilere göre hipotezin kurulması
4. Hipoteze bağlı varsayımların ortaya atılması
5. Varsayımların kontrollü deneylerle sınanması
6. Sonuç.
• Gerçek:
• Teori:
• Kanun:

 Gözlem:
 Doğal olayların duyu organları ile izlenip takip incelenmesine denir.
İkiye ayrılır. 1-Nitel gözlem 2-Nicel gözlem

 1. Nitel Gözlem:
Sadece duyu organları ile yapılan yardımcı ölçüm araçları kullanılmayan gözlemdir.
 Özellikleri:
• Sadece duyu organları ile yapılır
• Ölçüm araçları kullanılmaz
• Nitelik belirtir
• Duruma ve kişiye göre sonuç değişebilir
• Yanıltıcıdır
 Örnek:Suyun ısısının elle kontrol edilip sıcak veya soğuk denmesi gibi.

 2.Nicel Gözlem:
Yardımcı ölçüm araçları kullanılarak yapılan gözlemlerdir.
 Özellikleri:
• Yardımcı ölçüm araçları kullanılır
• Nicelik belirtir (Sayısal sonuç verir.)
• Duruma ve kişiye göre sonuç değişmez
• Bilimsel önem taşır
 Örnek:Suyun ısısının termometre ile kontrol edilmesi.

 Deney:
Doğal olayların; laboratuarlarda şartları hazırlanarak yapılan kontrollü gözlemlerine denir.
a. Ampirik (deneme - yanılma) deneyler : Problemle ilgili elde yeterli veri yoksa başvurulur. Sonuç deneme - yanılma yoluyla tesadüfen bulunur

b.Kontrollü deney:Denenen şartlardan bir veya birkaçını değişmez tutup diğer şartları değiştirerek tekrarlanan gözlemlerdir.

Kontrollü deneyler hipoteze dayalı yapılan tahminlerin dolayısı ile hipotezin geçerliliğinin,
doğruluğunun araştırılması işlemidir. Bu araştırma, deney sonuçları tahminlerle
karşılaştırılarak yapılır. Bu karşılaştırmadan üç ayrı sonuca ulaşılabilir.

 1 - Deney sonuçları hipotez ve tahminleri destekliyorsa hipotez evrensel gerçek halini alır ve kanunlaşır.
2 - Deney sonuçları hipotez ve tahminleri kısmen destekliyor, tamamen reddetmiyorsa, hipotez yeni bulgularla desteklendikçe kökleşir ve teori halini alır.
3 - Deney sonuçları hipotez ve tahminleri desteklemiyorsa hipotez değiştirilir.

 Veri-Delil-Done:
Bilimsel problemlerin çözümünde yardımcı olacak her türlü ipucu ve bilgiye denir.

 Hipotez:
Bilimsel problemlerin geçici çözümüne denir. Hipotez cümlesinin genel kalıbı;Belki de ........................ dır. Şeklindedir.

İyi bir hipotezin özellikleri:
• Açık ve anlaşılır olmalıdır
• Problemle ilgili bütün delilleri kapsamalıdır
• Probleme çözüm getirmelidir(Çözümü olmalıdır.)
• Yeni varsayımlara açık olmalıdır

 Varsayım:
Hipoteze dayalı olarak ileri sürülen genellemelere denir. Varsayımın cümle yapısı:
Eğer....(Hipotez)....ise...(Genelleme)....dir.

Örnek:
 Hipotez:Ahmet hastahanededir.
Varsayım:Eğer Ahmet hastahanede ise hasta olmalıdır.

 Örnek:
 Hipotez:İnsan nefesinde CO2 vardır.
 Varsayım: Eğer insan nefesinde CO2 var ise İnsan nefesi fenol kırmızısını sarıya boyamalıdır

 Sonuç:
Hipotezle ilgili olarak ileri sürülen varsayımların denenmesi ile ortaya çıkar.
 a)Gerçek:Deneylerle ispatlanmış bilimsel doğrular.
 b)Teori:Kökleşmiş hipotezlerdir.(Bir hipotezin farklı deneylerlede ispatlanmış halidir.) (Hipotezin yeni deneylerlede destekleniyor olması.)
c)Kanun(Yasa):Teorinin evrensel geçerlilik kazanması.(Gerçeklerin bütün bilimlerce kabul görmesi.)

 Bilimsel bir problemin çözüm aşamaları :

 


BİYOLOJİ :
Canlıların yapıları, yaşayışları ve çevre ile ilişkilerini, canlılık özelliklerini araştıran, Fizik ve Kimyanın ilkelerini de kullanarak yaşamı açıklamaya çalışan pozitif bir bilimdir.Kısaca canlı bilimidir.
Biyoloji biliminin gerçek amacı; canlılar dünyasından insanlığa faydalı sonuçlar çıkarmaktır.

Biyoloji iki büyük alana ayrılır:
1 - Botanik (bitki bilimi)
2 - Zooloji (hayvan bilimi)

 Biyolojinin inceleme alanı çok geniş olduğundan canlılar hakkında daha kapsamlı ve ayrıntılı bilgiler edinmek için, daha küçük alt birimlere ayrılarak canlıları inceler.

Bu alt dallardan bazıları şunlardır;

Moleküler biyoloji : Canlı hücrelerin yapısını molekül düzeyde inceler.

Sitoloji : Canlı yapısını oluşturan hücrelerin mikroskobik yapı ve özelliklerini inceler.

Histoloji : Dokuları inceler

Morfoloji : Canlıların dış görünüş özellikleri ve yapılarını inceler.

Fizyoloji : Hücre veya organların çalışmasını ve fonksiyonlarını inceler.

Anatomi : Canlıların iç yapılarını inceler.

Embriyoloji : Canlıların döllenmiş yumurtadan(zigot) itibaren geçirdiği gelişme basamaklarını inceler.

Biyokimya : Canlıların yapısını oluşturan organik maddelerin kimyasal yapısını inceler.

Genetik : Atalar ve oğul döller arasındaki benzerlik veya farklılıkların nedenlerini, özelliklerin soydan soya hangi kurallara bağlı olarak aktarıldığını inceleyen kalıtım(irsiyet) bilimidir.

Ontogeni : Bir bireyin evrimsel geçmişini inceler.

Filogeni : Bir grup organizmanın (soyun = türün) evrimsel geçmişini inceler.

Paleontoloji : Bugün soyları tükenmiş olan canlıların fosillerini inceler.

Taksonomi(sistematik) : Canlıların sınıflandırılmasını inceler

Ekoloji : Canlı gruplarının biyolojik yapısı ve bunun çevre ile olan ilişkilerini inceler.

Biyocoğrafya : Canlıların yeryüzündeki coğrafi dağılışını inceler.

Etiyoloji : Canlıların davranış özelliklerini inceler.

Parazitoloji : Parazit canlıların özelliklerini inceler.

Bakteriyoloji : Bakterileri inceler.

Viroloji : Virüsleri inceler.

Patoloji : Hastalıkların belirti ve nedenlerini inceler.

Biyometri : Biyolojik olayları istatiksel olarak inceler.